Transparantie maatschappelijke organisaties

Reactie

Naam J.T.P. van Dam
Plaats Veenendaal
Datum 16 januari 2019

Vraag1

Welke objectieve, niet-discriminatoire criteria kunnen worden gebruikt om categorieën van maatschappelijke organisaties vrij te stellen van de verplichting om een donatieoverzicht openbaar te maken?
Vooraf wil ik kwijt dat het voorstel volledig voorbijgaat aan het feit dat de meeste giften een onbaatzuchtig karakter hebben. Onbaatzuchtigheid impliceert mijns inziens anonimiteit; men doet het niet om geëerd te worden door mensen. Laat de linkerhand niet weten wat de rechterhand doet (Jezus); het voorstel om (grote) donaties openbaar te maken doorkruist dit eeuwenoude principe.
Het is zuur dat misbruik door m.n. extremistische, aan de Nederlandse cultuur vreemde groeperingen het nodig zouden maken ook de goedwillenden onder hetzelfde regime van transparantie te brengen; de meerwaarde van het publiceren van donaties wordt ook nergens in het voorstel hardgemaakt (bovenop een eventuele transparantie naar bijv. Belastingdienst of andere overheidsdiensten, welke zeker wel te verdedigen zou zijn). Het lijkt alsof de overheid haar eigen verantwoordelijkheid om misbruik te bestrijden afwentelt op de maatschappij (naming, shaming en andere vormen van eigenrichting zijn een logisch gevolg, bijv. bij organisaties die door buitenlandse geldschieters uit bepaalde landen worden ondersteund).

Op de gestelde vraag is mijn antwoord eenvoudig. Anbi instellingen zouden wat mij betreft uitgezonderd moeten worden van publicaties van welke donatie dan ook. In plaats hiervan kunnen de relevante overheidsdiensten wel deze informatie inzien, als daar een wettige reden voor zou zijn. Hierbij moet men denken aan donaties door organisaties die bewezen een gedachtegoed huldigen die strijdig is met de rechtsstaat en daarnaast oproepen om de huidige orde met geweld omver te werpen.

Vraag2

Welke objectieve, niet-discriminatoire criteria kunnen worden gebruikt om categorieën van stichtingen vrij te stellen van de verplichting om de balans en staat van baten en lasten openbaar te maken?
Dit onderdeel van de wet vind ik niet problematisch; wat mij betreft kunnen deze stukken gewoon gepubliceerd worden.