Vroege opschaling energietransitie zeeschepen 2026-2030

Reactie

Naam Kees de Vries Projecten (C.J. (Kees) de Vries)
Plaats Rotterdam
Datum 25 juli 2025

Vraag1

U kunt tot en met 29 juli 2025 via deze website reageren op alle onderdelen van de regeling en de toelichting. We zijn benieuwd of de regeling voor u duidelijk is, of u grote knelpunten ziet in de voorgestelde vormgeving, en of de vereisten met betrekking tot staatssteun voor u duidelijk zijn.

Daarnaast zijn wij benieuwd of u van plan bent een aanvraag te doen voor deze subsidieregeling? Zo ja, voor welke aandrijflijn, en op welke termijn?

Staatssteun en planning:
Om te voldoen aan de staatssteunkaders sluiten we aan bij de Europese Richtsnoeren voor staatssteun voor klimaat- en milieubescherming (CEEAG). Na de internetconsultatie volgt een specifieke toetsing door de Europese Commissie. Dit zorgt voor enige onzekerheid over de voortgang, vanwege de variabele en soms lange doorlooptijden bij de Commissie. Het is de planning om de definitieve regeling begin 2026 open te stellen.

Meerdere subsidieregelingen verduurzaming zeevaart:
Vanaf 2026 worden er voor de zeevaart meerdere subsidieregelingen opengesteld in relatie tot klimaat- en natuurdoelstellingen. In de algemene toelichting bij de regelingstekst wordt ingegaan op de samenhang en de verschillen tussen deze regelingen. In het najaar zal een hulpmiddel op de RVO website worden gepubliceerd, dat inzicht geeft in welke regeling het meest passend is voor specifieke situaties en doelgroepen.
Vanuit de subsidiepraktijk lopen wij tegen het probleem aan dat zee- en binnenvaartschepen, alsmede veerdiensten in Nederland bij nieuwbouw en retrofit steeds vaker willen kiezen voor zero- emissie of klimaatneutrale volledig op accu-batterij aandrijving, terwijl daar nu geen goed aansluitende subsidieregelingen voor bestaan (die de onrendabele top compenseren en/of een keuze voor zero emissie bevorderen). Een keuze voor waterstof of methanol is niet altijd opportuun, wanneer over relatief korte afstanden wordt gevaren. Accu-elektrisch volstaat hiervoor, maar moet concurreren met goedkopere hybride of HVO oplossingen.

Wij pleiten ervoor om de toepassing van accu-elektrisch varen ook binnen de energietransitieregelingen voor zee- en binnenschepen, alsmede voor veerboten, subsidiabel te maken. Dit draagt zeker bij tot de gewenste systeemverandering, ook vanuit de wetenschap dat elektrificatie bij waterstof en methanol per definitie onderdeel is van de aandrijflijn en van alle hernieuwbare energiebronnen op dit moment nog als enige toekomstvast (en no regret) kan worden beschouwd. Een verwijzing naar andere regelingen die accu-elektrisch varen wel al mogelijk zouden maken is niet terecht. Er zijn alleen regelingen voor de verwisselbare accu-container op binnenschepen, maar niet voor varen op vaste accu-pakketten aan boord. Dat is een gemiste kans! Daarnaast pleiten wij er nadrukkelijk voor om in de regeling ammoniak als waterstofdrager en brandstof, op gelijk niveau te waarderen als waterstof en methanol.

Voorts sluit de onderhavige regeling onvoldoende aan bij de huidige praktijk in de scheepsbouwindustrie, waarbij werven, vooruitlopend op de marktontwikkelingen, voor eigen risico duurzame schepen ontwikkelen en bouwen, om deze later pas aan opdrachtgevers te verkopen. De tijdelijke energietransitie regeling sluit hierbij niet aan, omdat alleen de reder (en niet de werf) subsidieaanvrager kan zijn en de bouw van het schip niet eerder mag aanvangen voordat de subsidie is verstrekt. Verzocht wordt de regelingen op deze punten aan te passen.

Wij zijn van plan namens opdrachtgevers (reders en scheepswerven) in ieder geval aanvragen in te dienen voor waterstof, methanol en elektrisch varen, alsmede mogelijk ook voor ammoniak als waterstofdrager of brandstof.