Wet betaalbare huur

Reactie

Naam PUBLIC VALUE|mensen|kapitaal|vastgoed (mr A.L.M. Vlak)
Plaats Deventer
Datum 27 maart 2023

Vraag1

Wat is uw achtergrond? Reageert u bijvoorbeeld als particulier, als huurder, als vastgoedeigenaar, als verhuurder, als belegger, namens een onderneming, namens een organisatie, of iets anders?
Beleidsadviseur op het gebied van de (woning)vastgoedbeleggingsmarkt, woningmarktbeleid, structurering van publieke en private organisaties die door middel van vastgoed hun doelstellingen willen realiseren.

Vraag2

Wat vindt u van het wetsvoorstel betaalbare huur en de onderliggende besluiten?
Een belangrijk spreekwoord luidt niet zonder reden “beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald’. De ontwerp Wet betaalbare huur gaat niet brengen wat ervan wordt gehoopt: in plaats van meer komen er minder woningen in de middenhuur. Private verhuurders van bestaande huurwoningen die door de voorgenomen regulering worden geraakt, nemen afscheid van hun belangen in dit deel van de woningmarkt zodra hun huurders de huur opzeggen. Deze woningen verdwijnen in de koopwoningmarkt. In die delen van de woningmarkt waar sprake is van schaarste en overdruk (bijvoorbeeld de regio’s Amsterdam, Haarlem, Utrecht, Den Haag, Rotterdam) komen deze woningen juist terecht bij huishoudens die niet tot de groepen behoren die het wetsvoorstel beoogt te beschermen. Een ander gevolg van het wetsvoorstel is dat de na regulering resterende vrije huursector vergaand wordt verkleind. Doordat het aanbod van bestaande huurwoningen in de middenhuur afneemt neemt de vraagdruk op wat nog van de vrije huursector resteert aanzienlijk toe, met bovengemiddelde huurstijgingen als gevolg. Ofwel het wetsvoorstel verkleind niet alleen de middenhuur en de vrije huursector, maar zal de huren in de vrije huursector doen exploderen.

Hiermee is niet gezegd dat er geen gerechtvaardigd belang kan zijn om tot prijsregulering van de huren van woningen voor middengroepen te komen, zeker waar het regionale markten met overdruk betreft. Maar het gaat om de maatvoering en de manier waarop. Men mag van private verhuurders niet verwachten dat zij voor eigen rekening en risico en zonder compensatie bijdragen aan de beschikbaarheid van betaalbare huurwoningen. En dát het ook anders kan laten landen als Duitsland zien. Daar wordt de balans tussen publieke en private belangen op de huurwoningmarkt gevonden doordat de overheid heldere en vertrouwenwekkende kaders voor regulering van betaalbare huren aanbiedt aan private verhuurders (institutioneel en particulier) die daar vervolgens vrijwillig op kunnen intekenen. Daarna zijn die verhuurders gehouden om de woningen die onder de prijsregulering zijn gebracht voor langere tijd tegen door de overheid gereguleerde huren aan te bieden in ruil voor een van de overheid te ontvangen financiële compensatie die voor de hele looptijd van het arrangement contractueel is vastgelegd. Precies zoals het hoort in een sociale markteconomie binnen het Rijnlandse model met een rechtmatige en rechtvaardige balans tussen publieke en private belangen.

Bijlage