Discussiestuk 'Zorg voor de Toekomst'

Reactie

Vraag1

Ja, maar de thema's beslaan ook zo ongeveer alles in de zorg waarbij het nodig is om toekomstplannen te maken: zorg, regie, vernieuwing, werkplezier, preventie en gezondheid. Wat dat betreft is er niet echt een keuze of focus met dit discussiestuk.

Naar mijn idee moet je zorg en regie als belangrijkste speerpunt verheffen. Bij veel knelpunten in de zorg verzuchten we:"Dat komt door het systeem", "zo is het nu eenmaal georganiseerd", "dit is een gevolg van het overheidsbeleid". Als je niet begint bij een goede basis, dan heb je ook geen goed uitgangspunt voor vernieuwing, werkplezier en preventie.

Hóe willen wij de zorg in Nederland zo organiseren, dat elke Nederlander recht heeft op goede zorg op de juiste plek? We moeten de goede dingen behouden , maar ook eens het lef hebben om op een wit vel een nieuwe bouwtekening te maken over het ideale zorgsysteem, er zijn veel landen waar het anders is georganiseerd die ons daarin kunnen inspireren.

Vraag2

De meeste knelpunten zijn herkenbaar ja, maar een belangrijk knelpunt is nog wel dat zorgverleners steeds minder vrije ruimte hebben om hun zorg aan te bieden. Het principe van vrije marktwerking staat onder druk. De macht van overheid en de kleine groep zorgverzekeraars wordt steeds groter, er komen steeds meer verplichtingen, die meer financieel gedreven zijn (ook in dit discussiestuk is een belangrijk doel om de kosten in de toekomst beheersbaar te houden) dan uitgaan van wat de patiënt nodig heeft en hoe we de gezondheid van elke Nederlander centraal kunnen stellen en kunnen verbeteren. Daardoor komen zorgverleners in de knel, want die willen goede zorg verlenen, maar worden daarin geremd, vaak op basis van overkoepelende productie-afspraken ("maakt niet uit wat je anders doet, als je maar 5% volume inlevert") Dit knelpunt geldt ook voor kleinere zorgverleners, dat er alsmaar meer schaalgrootte wordt geëist en verplichte samenwerking, wat zorgt voor minder keuzevrijheid voor de patiënt en langere reistijden. Daarnaast en misschien nog wel belangrijker, is dat deze ontwikkeling niet heeft geleid tot bewezen effectievere, goedkopere en betere zorg.

Vraag3

1. Inzetten op preventie, zoals gezonde leefstijl, goede voeding, beweging, vergroten sociaal netwerk, verlaging stress. En evt zo'n 'gezondheidsbehandeling' randvoowaardelijk maken voordat pt verdergaat met medisch-curatieve behandeling. Omdat preventie nog wel een vage term is die breed belegd is, zou ik dit thema heel SMART uitwerken, dus wie gaat wat doen wanneer en waarom met welke bekostiging. Een concreet en uitgewerkt masterplan (zoals een vaccinatiecampagne:)) is nodig, geen globale wensen, dan blijft het teveel hangen tussen alle partijen en goede bedoelingen.
2. Minder administratie en regeldruk. Dat is de grote oplossing. Dat soms 40% van het werk van een zorgverlener die handen aan het bed moet hebben bestaat uit administratie is niet langer verkoopbaar. De oplossing ligt echter wel bij de overheid, zorgverzekeraars en wetgevende instaties zelf. Die vragen steeds meer en er moet steeds meer verantwoord worden. Dat is ook de grote tegenstrijdigheid in deze discussienota. Enerzijds wordt dit knelpunt gesignaleerd, anderzijds bestaat een groot aantal van de aangedragen oplossingsrichtingen uit: meer kwaliteitsindicatoren, meer onderzoek, meer registratie, meer sturing, meer transparantie, meer gegevensuitwisseling, meer afspraken over ziekteverzuim, verantwoorden op goed werkgeverschap, etc. Je wordt er al moe van als je er alleen al aan denkt, helemaal als dit nog bovenop de huidige regeldruk komt.
3. Inzet patiënten bij verbetering toekomst van de zorg, in deze discussienonota en bij de uitvoering. Zorgverleners hebben cliëntenraden, spiegelbijeenkomsten, klankbordgroepen etc, maar uiteindelijk bepalen zorgverzekeraars welke zorg ze willen inkopen bij wie. Ik pleit ervoor dat elke zorginkoper zijn inkooptraject afstemt met een klankbordgroep van patiënten uit elk van de groepen die de meeste zorg ontvangen en actueel ervaringsdeskundige zijn en geen belangen hebben: chronische patiënt, kwetsbare oudere patiënt, kind/jongere, acute patiënt. Overheid, beleidsmakers en zorginkopers hebben al voor velen het imago van bastion van ambtenaren die niet goed aanvoelt hoe het er op de werkvloer aan toegaat. Als je aan dat imago werkt, dus als beleidsmakers en zorginkopers het echte contact met patiënten veelvuldig benutten, werkbezoeken afleggen op de werkvloer zelf, je begeven daar waar het gebeurt, dan ben ik ervan overtuigd, dat je uiteindelijk ook de goede beslissingen maakt.

Vraag4

Ja zie opties en voorbeelden genoemd onder vraag 3 hierboven.
Daarnaast nog wat algemene ideeen bij de genoemde beleidsopties in het discussiestuk:
* Schaf niet artikel 13 in de zorgverzekeringswet af!! (blz 3 'zorg en regie'). Dat is juist de keuzevrijheid van de patiënt. Daarnaast, de meeste patiënten weten prima wat voor hun doelmatige zorg is, het is betutteling en inperking als dat volledig door de overheid gereguleerd wordt en dit basale principe van vrijheid weggenomen wordt.
* Vooral als het gaat om innovatie en vernieuwing zijn er veel commerciële partijen in de markt. Apps en systemen kosten veel geld. hier zou meer regulering op moeten komen. Nu kunnen die bedrijven ook overheidssubsidies aanvragen (zoals via zonmw en RVO), terwijl dit naar mijn idee echt via de zorgverleners zou moeten die die vernieuwing ook daadwerkelijk gaan inzetten voor hun cliënten. Ik denk dat zorgverleners erbij gebaat zijn dat er meer onafhankelijk toezicht komt op die vele partijen in de markt en dat de zorgverzekeraars/overheid zelf al checks doen op veiligheid, continuïteit, kwaliteit, etc. Nu moet elke zorgverlener zelf uitgebreid onderzoek doen en moeilijke keuzes maken.
* Zorg dat coulant omgegaan wordt met de AVG als het om transitie van zorg gaat. Nu is er veel voorzichtigheid bij het aanpassen van systemen, datadelen, digitale zorg, vanwege zeer hoge boetes, ook als het per ongeluk fout gaat. Mede daardoor gaat de ontwikkeling langzaam. Als meer naar de geest van de wet, ipv de letter van de wet wordt gehandeld tijdens innovatietrajecten, krijg je meer versnelling.
* Lange termijn plannen maken waar we ons ook aan houden. De regels en het systeem veranderen nu zo vaak, dat we vaak ad-hoc moeten reageren op overheidsbesluiten. Je investeert jaren in een nieuwe systematiek en dan is er weer wat anders nodig. Stel gewoon voor 10 jaar een goed plan op, verander dat niet meer en laten we ons eraan houden. Ik weet dat dit klinkt als utopie en natuurlijk moeten we zaken veranderen als dat beter is, maar nu is het soms een wervelstorm van elk jaar weer nieuwe regels en bij elk kabinet is het weer anders. Het zou mooi zijn als het beleid consequent en eenduidig is voor een langere periode.

Vraag5

* Minder koepels en toezichtorganisaties. nergens ter wereld zijn er in de zorg zoveel 'tussenorganisaties', bureaus, toezichthouders, data-inzamelaars, etc. Wees heel kritisch en stel jezelf een ambitieus doel om dit in elk geval met de helft te verminderen. Je kan er een paar opheffen en je kan er een paar samenvoegen. Door die veelheid van organisaties is de sector ook te versnipperd en veel van die instanties zijn gefinancierd door de overheid. Als een doel is de zorg qua kosten behapbaar te maken voor de toekomst, kan je veel beter subsidies aan al die bureaus afschaffen (dat levert vele miljoenen op), dan bezuinigen aan de handen aan het bed. Dus maak de organisatie van de zorg platter.