Discussiestuk 'Zorg voor de Toekomst'

Reactie

Vraag1

Ja, we herkennen ons in de drie hoofdthema’s. We adviseren een vierde thema toe te voegen, namelijk “publieke gezondheid(szorg)”.

Vraag2

Knelpunten bij Preventie en gezondheid:
• Door marktwerking in de zorg zijn de productieprikkels vergroot. De GGD/JGZ kent deze prikkels veel minder, en is daarom een goede partij voor gemeenten en andere overheden om mee samen te werken. Daarom pleiten wij voor het meer in stelling brengen van de GGD/JGZ als het gaat om preventie.
• Wij herkennen dat verantwoordelijkheden niet altijd helder zijn als het gaat om preventie. Omdat preventie deel uitmaakt van verschillende wetten (Wpg, ZvW, WMO, JW, WLZ) is het van iedereen en dus van niemand. In de JGZ merken we bijvoorbeeld dat de preventieve taken die in de Jeugdwet zijn opgenomen vaak weinig integraal met de JGZ worden opgepakt. Zo kan er beter worden samengewerkt door de JGZ en wijkteams van gemeenten als het gaat om op- en afschalen. Wij pleiten ervoor om in ieder geval de universele en selectieve preventie onder te brengen in de Wet Publieke gezondheid. Wetgeving (en daarmee de geldstromen) moeten geen belemmering voor samenwerking zijn.
• Wij herkennen de onderinvestering in preventie. Meer curatieve taken krijgen vaak voorrang. Het zou goed zijn om de opbrengsten van preventie meer inzichtelijk te maken.

Knelpunten bij Organisatie en regie:
• Naast de genoemde onderinvestering ervaren wij dat regels het goede in de weg staan. Zo is de APV vaak een barrière voor samenwerking, maar ook het feit dat preventie in meerdere wetten een plek heeft (en daarmee juist geen eigenaarschap kent) is niet behulpzaam.
• De rol van gemeenten als het gaat om preventie zou nog explicieter kunnen. Zo zou gezondheidsbevordering een explicietere rol in de Wpg kunnen krijgen. Dit vraagt bijbehorende financiering, liefst geoormerkt.

Knelpunten bij vernieuwing en werkplezier:
De werkdruk in publieke gezondheid is hoog en salariëring van met name artsen relatief laag. Dit heeft tot gevolg dat we kampen met een chronisch personeelstekort.

Knelpunten bij Publieke Gezondheidszorg:
• Een krappe personele bezetting i.v.m. onvoldoende financiële middelen: sommige functies op waakvlamniveau;
• Relatief lage salariëring van artsen waardoor het moeilijk is om vacatures te vervullen en werkdruk ontstaat;
• Zwakke verankering van gezondheidsbevordering in de Wet publieke gezondheid.

Vraag3

Preventie en Gezondheid:
• Een krachtige sociale basis is voor kinderen belangrijk. Dit vraagt om het normaliseren van (jeugd)gezondheidsproblemen. De jeugdgezondheidszorg kan daar een goede rol in spelen door voor 0-18 jaar een drempelloze toegang te zijn en ouders zoveel mogelijk in staat te stellen zelf regie te voeren en de fysieke en mentale gezondheid van hun kinderen te bevorderen. Een digitaal aanbod is daarbij van groot belang.
• Wij bepleiten een betere plek van JGZ/GGD op school waarmee je normaliseert en ouders goed toerust. Ook wordt op die manier de kwaliteit van de GGD op het gebied van gezondheidsbevordering benut.
• Meer landelijke maatregelen (prijs/wetgeving) op het gebied van gezondheidsbescherming. Verduidelijken wettelijke taak gemeenten + passende financiering
• Regionale samenwerking gemeenten en zorgverzekeraar rondom financiering; onder publieke regie.
• Rol GGD sterker: regionale adviseur voor preventie en publieke gezondheid.
• Innovatieve contractvormen/inzetten op voorkomen van zorg; financiële prikkels voor preventie in de zorg.
• Geoormerkte middelen voor preventie toevoegen aan het Gemeentefonds.
• Regionaal preventiefonds instellen.

Organisatie en regie:
• Preventie gaat niet uitsluitend over de leefstijlgerelateerde interventies die centraal staan in de lokale preventieakkoorden (overgewicht, roken en alcohol) maar over gezondheidsbevordering in brede zin. Er is een relatie van gezondheid met het hebben van huisvesting, werk, inkomen, schulden, (mentale) stress, ggz-problematiek en andere factoren die sterk van invloed zijn op de bestaanszekerheid.
• Regionale arrangementen (zie stuk van GGD GHOR NL: Van focus op ziekte naar focus op gezondheid). Regiobeelden zijn prima, mits zij meer (ook) worden toegespitst op preventie.
• Ook op wijk/dorpsniveau is die infrastructuur voor preventie nodig (zie: Friese Preventieaanpak).
• Een spil in de wijk: Voor jeugdigen pleiten wij voor de JGZ als drempelloze toegang/spil i.p.v. het voorgestelde wijkteam. Zo nodig kan natuurlijk worden opgeschaald naar wijkteam, huisarts, etc.
De “spil in de wijk” zou ook een collectieve blik moeten hebben; daarom pleiten wij daarnaast voor een combi van welzijn met functionaris publieke gezondheid (bv gezondheidsmakelaar).

Vernieuwing en werkplezier:
Digitaal ondersteunde zorg juichen wij toe, maar maar ook bij preventie liggen hier nog veel kansen.

Vraag4

• Rol gemeenten explicieter maken; met name de taak van gezondheidsbevordering uitwerken
• Lokale preventie infrastructuur met duidelijke afspraken over continuïteit en middelen voor gemeenten.
• Meer samenwerking is gewenst in de hele keten: gezondheid-preventie- vroegsignalering- zorg-nazorg. Daarvoor zijn gezamenlijke doelen nodig.
• Eén overheid uitstralen; gezondheidsbevordering is immers een majeure opgave.
• Rol en betekenis publieke gezondheid met en zonder crisis, een duidelijker plek geven in de nota.

Vraag5

Preventie en gezondheid:
• Landelijk sturen vanuit – langs democratische weg bepaalde – kwantitatieve doelen. Bv verlagen Diabetes, (dit heeft eerder ook gewerkt voor verlagen kindersterfte)
• Normerend kader van de Landelijke nota gezondheid(sbeleid) mag weer in ere hersteld worden. Vergezeld van financiële prikkels
• Regierol vanuit publieke gezondheid
• Meer denken vanuit (veranderende) rollen van burger en samenleving in relatie tot keuzes in de zorg
• Wat betekenen de te verwachten technologische veranderingen en toepassingen voor de zorg en het stelsel? En hoe gaan we om met datasoevereiniteit?

Bijlage