Wet verbetering beschikbaarheid zorg voor jeugdigen

Reactie

Vraag1

Wij ervaren dat er landelijk en bij gemeenten nog altijd het accent ligt op de specialistische jeugdhulp, in plaats van de gehele jeugdketen. Onzes inziens dient er veel meer geïnvesteerd te worden in het voorkomen van. Gemeenten moeten zich beseffen dat om goede jeugdhulp te kunnen verlenen, het voorliggende veld op orde moet zijn. Daarvoor staan zij zelf aan de lat.

We kennen in Deventer een sterke focus op preventie. Juist om te voorkomen dat kinderen in (gespecialiseerde) jeugdhulp terechtkomen. Want met 85% van de kinderen gaat het gemiddeld genomen goed, met 10% minder en met 5% gaat het niet echt goed. Ouders hebben de primaire verantwoordelijkheid als het gaat om opvoeding. De omgeving (familie, vrienden en buren), maar ook de school, (sport)verenigingen en buurtcentra kunnen hierin ondersteunen. Er zijn in de gemeente Deventer veel algemeen beschikbare voorzieningen aanwezig. We proberen hiermee zo veel mogelijk te voorkomen dat jeugdigen in de jeugdhulp terechtkomen. Hierbij kan gedacht worden aan: het consultatiebureau, GGD op school, kinder- en jongerenwerk, scouting en sportverenigingen.

Doorgaans zijn gemeenten het wel eens over de uitgangspunten in het jeugdbeleid: meer investeren in preventie, normaliseren en een professionele toegang. De manier waarop gemeenten preventie en hun toegang hebben ingericht verschilt echter per gemeente. Met de krappe financiële middelen kunnen hierdoor verschillen ontstaan tussen gemeenten: gemeenten willen wel transformeren, maar kunnen niet inzetten op het professionaliseren van de toegang en het versterken van preventie. Financiële krapte leidt gemeenten af van hun echte verantwoordelijkheid.

Jeugdhulppplicht: In de praktijk lopen onze gemeentelijke toegangswerkers hiertegen aan, zij krijgen te horen dat in andere gemeenten veel meer mag en kan. Een landelijk kader, duidelijkheid voor ouders, waarin beschreven staat wat gebruikelijke zorg is en welke zorg boven gebruikelijk is, zou helpen. Ouders mogen gewezen worden op hun eigen verantwoordelijkheid als het gaat om de opvoeding en verzorging van hun kinderen. Duidelijkheid bij ouders hierover zou veel discussie tussen toegangen en ouders weghalen. Ook een duidelijke afbakening of een "geschillencommissie" wanneer iets passend onderwijs is of een gemeentelijke verantwoordelijkheid. Ook hier kan veel discussie worden voorkomen (en daarbij onnodig wachten met inzet van ondersteuning voor een jongere).

Vraag2

Samenwerken in een regio met kleine en grote gemeenten is niet altijd eenvoudig en kost veel tijd. Als gemeente Deventer willen wij samen werken in de regio IJsselland waar het gaat om zaken die niet direct te maken hebben met de inhoud van de zorg rondom onze jeugdigen, zoals inkoop, contractering, monitoring en eventueel facturatie. Wanneer het over de inhoud van zorg of hulpverlening rondom onze jeugdigen gaat, pakken wij zaken graag lokaal op. Denk hierbij aan afstemming met jeugdhulpaanbieders over de aansluiting met het lokale veld, de transformatie van de jeugdhulp, de verbinding jeugdhulp onderwijs en het realiseren van nieuwe preventieve initiatieven.

Regio's kunnen gemeenten faciliteren bij de inkoop van jeugdhulp, bij monitoring, maar de verbinding leggen tussen het voorliggende veld, met daarin ook onderwijs, is echt aan de gemeenten zelf. Bij de regio horen geen beleidstaken. Regio’s zijn zuiver uitvoerende organisaties. Het gaat heel erg om de relatie en nabijheid willen we de keten van preventie tot en met jeugdhulp goed kunnen organiseren Elkaar kennen, elkaar aanspreken en samenwerken. De afstand mag letterlijk en figuurlijk niet groot zijn. Dit is "mensenwerk" en kan niet op landelijk, regionaal of bovenregionaal niveau "geregeld" worden. In Deventer wordt op deze manier gewerkt.

Daarnaast zijn er verschillen tussen gemeenten. Vanuit Deventer wordt vaak geredeneerd vanuit de bedoeling van de transitie, zaken dichtbij jeugdigen en hun gezin organiseren en regelen. Dat kan bij uitstek worden geregeld door gemeenten, was ooit de insteek van de rijksoverheid bij de transitie. Dan zijn 1 gezin, 1 plan en 1 contactpersoon makkelijker te realiseren dan wanneer er nog weer een laag tussen zit. Voor ons als gemeente Deventer staat vrijheid van handelen en doen wat nodig is van de (professionele) toegang centraal.

Vraag3

Wij ervaren dat op dit moment landelijk en regionaal heel veel tijd en energie verloren gaat aan het inrichten van de inkoop van jeugdhulp. ledere regio heeft zijn eigen systematiek. Jeugdhulpaanbieders gaan hierdoor gebukt onder extra administratieve lasten. Wat ons betreft is de oplossing een landelijk model (p*q), met een landelijk vastgestelde (maximum) tarieven. Werkers, zowel bij de aanbieder als toegang, kunnen dan weer doen waar ze goed in zijn: de juiste hulp bieden aan gezinnen. Zonder dat ze veel tijd kwijt zijn aan zaken waar ze zich in principe niet mee bezig zouden moeten houden. Met dit standpunt wijken wij mogelijk af van de regio.

Zorgaanbieders worden onzes inziens dus geholpen met duidelijk (landelijk) omschreven producten en landelijke tarieven, in de vorm van p*q. Zij weten waar ze aan toe zijn en hebben veel minder administratieve lasten. Bij landelijke tarieven is een sterke, inhoudelijke deskundige toegang van belang.

Bijlage