Wet herinvoering basisbeurs hoger onderwijs

Reactie

Vraag1

Allereerst is het geweldig dat de basisbeurs weer wordt ingevoerd. De afgelopen jaren is gebleken dat het leenstelsel veel druk op studenten legt, zonder dat zij de vruchten hebben kunnen plukken van broodnodige investeringen in het onderwijs. Het is daarom goed om de komende generatie studenten weer de zekerheid en ondersteuning van de basisbeurs te geven.

De tegemoetkoming voor de ‘leenstelselgeneratie’ daarentegen is zwaar ondermaats. Recent afgestudeerden, huidige studenten en aankomende studenten staan voor grote uitdagingen, zoals klimaatverandering en een overspannen woningmarkt. Zoals genoemd in het wetsvoorstel brengt dat de nodige druk met zich mee. Het is daarom oneerlijk om verschillende generaties studenten onevenredig (dwz dat de leenstelselgeneratie maar kan rekenen op ~1/10 van de tegemoetkoming voor de overige studenten) te ondersteunen richting hun toekomst.

Sterker nog, deze onevenredigheid is niet alleen oneerlijk, maar ronduit problematisch voor het aangaan van deze grote uitdagingen. Klimaatverandering, oorlogen, de wooncrisis enzovoort kunnen huidige generaties jongvolwassenen alleen aangaan in solidariteit met elkaar. Onevenredige compensatie voor het volgen of hebben gevolgd van onderwijs werkt onderlinge competitie (bijvoorbeeld voor zoiets fundamenteels als een woning) in de hand en kan deze broodnodige solidariteit ondermijnen. Compenseer de leenstelselgeneratie dus met hetzelfde bedrag dat ze anders onder de basisbeurs hadden gekregen. Met dit wetsvoorstel is het regeerakkoord de naam ‘omzien naar elkaar, samen naar de toekomst’ namelijk ronduit onwaardig.

Vraag2

Ja, het niet automatisch toekennen van de basisbeurs zal bij (een deel van de) studenten problemen opleveren. Nog recentelijk is uit onderzoek gebleken dat veel jongeren tegemoetkoming van de overheid mislopen, omdat ze dit niet hebben aangevraagd terwijl ze hier wel recht op hebben (bijvoorbeeld door onwetendheid, weinig ondersteuning in hun omgeving etc). Om alle studenten zo goed mogelijk te ondersteunen, zou de overheid extra haar best moeten doen deze groep alsnog te attenderen op de mogelijkheid van de basisbeurs. Echter gaat hier extra werk in zitten, zonder de garantie dat deze jongeren daadwerkelijk de beurs aanvragen. Ik kan me daarnaast goed voorstellen dat het evenveel of zelfs minder moeite kost om de beurs gewoon automatisch toe te kennen aan studenten, terwijl dan wel het maximale bereikt wordt, namelijk dat alle studenten beschikken over de basisbeurs. Het lijkt mij dan ook veel logischer om de basisbeurs simpelweg automatisch toe te kennen.