Wet herinvoering basisbeurs hoger onderwijs

Reactie

Vraag1

Als eerste wil ik stellen content te zijn met de terugkeer van de basisbeurs. Het leenstelsel is namelijk geenszins effectief gebleken: de kwaliteit van het onderwijs verbeterde niet, terwijl veel studenten financieel op de kast werden gejaagd.

De herintroductie van de basisbeurs zal er hopelijk voor zorgen dat toekomstige of nu nog bezig zijnde studenten zich minder zorgen hoeven te gaan maken over een (eventuele) toekomstige schuld. Toch zal de basisbeurs in veel gevallen niet dekkend zijn voor de kosten die met name uitwonende studenten zullen maken.

Het voornaamste probleem zit hem echter in iets anders dan de bedragen op zich. De basisbeurs wordt namelijk voor iedereen beschikbaar, ook de zoon van de bakker voor wie de advocaat niet mocht opdraaien in het leenstelsel.

Juist dat is waar de schoen hem in mijn optiek wringt. De zoon van de advocaat krijgt immers straks ook de basisbeurs. De vraag is echter of hij die nodig heeft: in veel gevallen zullen de rijke ouders de studiekosten van hun kind moeiteloos kunnen én willen betalen.

Wellicht zou het stelsel straks beter kunnen werken als ook de hoogte van de basisbeurs wordt gekoppeld aan de hoogte van het inkomen van de ouders. Gecombineerd met de aanvullende beurs hebben we dan één beurs. Deze "combinatiebeurs" zal uiteindelijk voor iedereen beschikbaar blijven, ook voor de advocaatszonen. Dan resteert er nog enig solidariteitsprincipe.

Bijvoorbeeld: nu krijgt iedere uitwonende student straks zo'n €275. Met een combinatiebeurs zou een kind van minimumloners bv. €450 per maand kunnen krijgen, terwijl een kind van een minister €125 per maand krijgt.

Zo krijgen we een eerlijker systeem. Het laten studeren van een kind is voor de bakker een grotere financiële aderlating dan voor de advocaat. Het is dan niet meer dan logisch dat de bakkerszoon recht heeft op een grotere beurs dan die van de advocaat.

Samengevat: de terugkeer van de basisbeurs is goed, maar de bedragen kunnen wellicht hoger. Als we de basis- en aanvullende beurs samenvoegen én aan het inkomen van ouders koppelen is dat eerlijker. De zoon van de bakker krijgt dan meer geld dan de zoon van de advocaat. De sterkste schouders moeten hun eigen lasten kunnen dragen.

Vraag2

Het is mij op dit moment niet volledig duidelijk hoe de aanvraagprocedure eruit zal komen te zien. Het lijkt me aannemelijk dat deze procedure zal gaan lijken op de procedure ter aanvraag van de basislening. Belangrijk is dat deze procedure snel en probleemloos kan verlopen. Het is belangrijk om duidelijk te maken hoe een student de basisbeurs kan claimen en waar deze in diens geval recht op heeft.

Een uitleg in duidelijke taal (oftewel: Nederlands van een lager niveau) kan een uitkomst zijn voor kinderen van nieuwkomers die de Nederlandse taal minder goed beheersen. Ook voor ouders die de Nederlandse taal minder goed beheersen (zoals nieuwkomers en ouders van zogeheten "eerstegeneratie"- of "pioniersstudenten") is dat een uitkomst als ze hun kind(eren) willen helpen.

Het is aan het DUO om de proceduce zo in te richten, dat het voor iedereen mogelijk is de basis- en aanvullende beurs aan te vragen zonder al te veel problemen.