Belasting op luchtvaart

Reactie

Naam Green Creation (Mr RC ten Veen)
Plaats Veendam
Datum 15 augustus 2018

Vraag1

1. Achtergrond
In het internationale luchtvervoer is op dit moment geen accijns verschuldigd over vliegtuigbrandstoffen, en geen btw over vliegtickets. De invoering van een belasting op luchtvaart leidt tot een opbrengst die, net als andere belastingen zoals btw en accijns, ten goede komt aan de algemene middelen waaruit de overheidsuitgaven worden betaald. Tegelijkertijd zouden daarmee de negatieve milieugevolgen van de luchtvaart, die nu niet of slechts ten dele worden doorberekend aan vliegmaatschappijen en hun klanten, wat beter tot uitdrukking komen in de prijs van luchtvervoer. Dit kan leiden tot verkleining van het prijsverschil met mogelijke alternatieve vervoermiddelen die minder milieubelastend zijn, en daarmee tot een andere keuzes door consumenten. Het kan echter afhankelijk van de omstandigheden, zoals tarieven en afstand naar een alternatieve luchthaven buiten Nederland, ook leiden tot de keuze om af te zien van de reis of te reizen via een luchthaven over de grens, waar geen belasting op luchtvaart wordt geheven.

Vraag 1
Hoe kijkt u aan tegen deze aspecten van een belasting op luchtvaart? Zijn er onderwerpen die u in dit verband onder de aandacht wil brengen en zo ja, kunt u deze toelichten?
Dit is minimum noodzakelijk voor meest genoemde redenen (urgente klimaat verandering reden, en creatie van 'level playing field' met andere modus van transport) - dat sommigen dan zouden kiezen om te reizen via een luchthaven over de grens (momenteel realistisch alleen Belgie) is onvoldoende argument om het niet te doen. Hoewel de wetenschap duidelijk omtrent klimaatverandering - en de rol van de luchtvaart hierin - omvat het Klimaatakkoord vooralsnog de luchtvaart niet - dat is als voorstellen om op dieet te gaan, maar de geconsumeerde slagroom taarten niet mee te tellen. Deze situatie is ethisch als voor milieuredenen onhoudbaar en dient zo snel mogelijk gerectificeerd worden; of anderen wel of niet meedoen is hiertoe irrelevant.

Vraag2

2. Onderzoek verschillende opties en proces
Hoewel de voorkeur van het kabinet uitgaat naar het eerste, Europese spoor, zijn de afgelopen maanden ook het tweede spoor (een heffing op lawaaiige en vervuilende vliegtuigen) en het derde spoor (een belasting per passagier) al onderzocht. Dit is nodig omdat de zorgvuldige invoering van een belasting op luchtvaart een voorbereidingstijd vraagt van enkele jaren. CE Delft heeft onderzoek gedaan naar de mogelijke effecten van de drie verschillende opties. De resultaten van dit onderzoek heeft het kabinet op 29 juni 2018 verstuurd aan beide Kamers. Het onderzoek is bijgevoegd bij deze consultatie.

Vraag 2
Geeft het voorgaande u aanleiding tot opmerkingen en zo ja, kunt u dit toelichten?
Re: "belasting op luchtvaart een voorbereidingstijd vraagt van enkele jaren" - de BTW op groenten & fruit wordt zo met paar maanden notitie verhoogd; als er een wil is, kan een belasting op luchtvaart ook relatief snel gebeuren. Ik begrijp dat zulks een wetgeving (als alle wetgeving) zorgvuldig moet zijn - ipv verschillende opties en processen lang te onderzoeken (terwijl de klimaat klok luider en luider tikt, en Nederland zowel absoluut als via een voorbeeldfunctie van wat een klimaatbestedige natie is/ kan zijn als voorbeeld kan dienen - en dat is niet slechts 'altruïstisch' maar relevant aangezien NL zo'n risico loopt met zeespiegel stijging - als het anderen wil overtuigen maatregelen te nemen, moet het zelf ook het goed voorbeeld geven)

Vraag3

Spoor 1 Europese afspraken over belastingen op luchtvaart

3. Btw en accijns
Een van de redenen dat het kabinet een belasting op luchtvaart onderzoekt, is dat in het internationale vliegverkeer geen accijns is verschuldigd over vliegtuigbrandstoffen en geen btw over vliegtickets. Om dit op Europees niveau te veranderen is voor beide belastingen een voorstel nodig van de Europese Commissie, dat vervolgens met unanimiteit moet worden aangenomen. Om brandstof voor vliegtuigen op Europees niveau in de accijnsheffing te kunnen betrekken is het in theorie ook een optie om op Europees niveau bilaterale luchtvaartverdragen op dit punt te herzien.

Vraag 3
Wat is uw mening over deze opties? Ziet u nog een andere mogelijkheid om te bereiken dat de luchtvaart wordt betrokken in de heffing van btw en accijns, en ziet u hier ook een rol voor de luchtvaartsector zelf? Kunt u dit toelichten?
Vossen worden niet geconsulteerd hoe kippen veilig te houden - luchtvaartsector dient geen significante rol te spelen in nood van belastingen op luchtvaart. Op Europees niveau is ideaal, als gezien de urgentie van de klimaat situatie is het beter zelf al het goede voorbeeld te geven, en dan sterk onderhandelen.

Vraag4

Spoor 1 Europese afspraken over belastingen op luchtvaart

4. Europese passagiersbelastingen
Verschillende Europese landen, waaronder Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, heffen op dit moment een vliegbelasting per vertrekkende passagier. Deze heffingen zijn niet gecoördineerd. België, Nederland en Luxemburg heffen geen vliegbelasting. Een optie is denkbaar waarbij passagiersbelastingen binnen de Europese Unie meer worden gecoördineerd, bijvoorbeeld door afspraken te maken waarover belasting zal worden geheven, binnen welke bandbreedte eventuele afstandszones en tarieven worden gekozen, of hoe dubbele belasting wordt voorkomen. Denkbaar is een meer permanente vorm van afstemming tussen landen die daadwerkelijk een vliegbelasting hebben ingevoerd of dit overwegen te doen. Een andere optie zou kunnen zijn in te zetten op harmonisatie op Europees niveau van de voornaamste kenmerken van dergelijke passagiersbelastingen. Een nog verdergaande optie zou een Europese passagiersbelasting zijn.

Vraag 4
Wat is uw mening over dergelijke opties voor meer coördinatie of harmonisatie op Europees niveau van belastingen op luchtvaart? Ziet u nog andere mogelijkheden voor afstemming op Europees niveau en zo ja, kunt u dit toelichten?
Meer coördinatie of harmonisatie op Europees niveau van belastingen op luchtvaart is uiteraard uitstekend, maar mag niet gebruikt worden als excuus om nationale actie uit te stellen.

Vraag5

Spoor 1 Europese afspraken over belastingen op luchtvaart

5. Onderzochte varianten 1a en 1b
In het onderzoek zijn twee varianten van een Europese ticketbelasting onderzocht met een indeling in drie afstandszones zoals in de Duitse vliegbelasting, afhankelijk van de vliegafstand naar de eindbestemming: 0-2000 kilometer, 2000-6000 kilometer en verder dan 6000 kilometer. Uitgaande van de beoogde opbrengst voor Nederland van € 200 miljoen per jaar gelden hierbij lagere tarieven dan in de Duitse vliegbelasting.
• In variant 1a is ter vergelijking het effect onderzocht als alle EER lidstaten zo’n ticketbelasting zouden invoeren naast eventuele bestaande (vlieg)belastingen.
• In variant 1b voeren alle EER lidstaten een ticketbelasting in en gelden alleen minimumtarieven. Landen die al een belasting op luchtvaart hebben met gelijke of hogere tarieven, hoeven hun tarieven dan niet aan te passen.

Vraag 5
Heeft u opmerkingen over de twee onderzochte varianten en de effecten daarvan? Zo ja, kunt u dit toelichten?
Bedragen dienen niet alleen met andere vliegticket belastingen vergeleken te worden, maar ook met andere vervoermiddelen - er dient tenminste een 'level playing field' te komen te komen met duurzamere alternatieven (m.n. trein voor <2000km) en dan snel verhoging om de nadere vervuiling van vliegen (vs andere vervoermiddelen) aan te geven en te belasten.

Vraag6

Spoor 2 Een belasting op lawaaiige en vervuilende vliegtuigen

6. Geluidscertificering en maximaal startgewicht
Een tweede spoor dat het kabinet onderzoekt is een nationale heffing op lawaaiige en vervuilende vliegtuigen. Hiervoor wordt aangesloten bij de geluidscertificering en het maximale startgewicht van het vliegtuig. De uitstoot hangt met deze criteria samen - hoe hoger het geluidsniveau en het maximale startgewicht, hoe hoger de uitstoot - en is niet als apart criterium benoemd. Wel is het effect op de uitstoot onderzocht.

Vraag 6
Wat is uw mening over deze keuze? Zijn er in dit verband - de focus op de geluidscertificering en het maximale startgewicht bij een heffing per vliegtuig - nog zaken die u onder de aandacht wil brengen? Zo ja, kunt u dit toelichten?
vanwege de urgentie van klimaatverandering, moeten alle vluchten belast worden. Alle vliegtuigen zijn vervuilend. *extra* lawaaiige en vervuilende vliegtuigen zouden best een hoger tarief aan belasting betaling (zoals bij BTW er ook lager & hoger tarief is): 'gewoon' vervuilende vluchten betalen dan X% en 'extra' vervuilende betalen X+ wat extra % (wellicht snijdende schaal om vliegtuigen incentives te geven om maatregelen te nemen.

Vraag7

Spoor 2 Een belasting op lawaaiige en vervuilende vliegtuigen

7. Consequenties belasting per vliegtuig
Als bezwaar tegen een belasting per vliegtuig wordt wel gezien dat dan ook transferreizigers en luchtvracht in de heffing worden betrokken. Zie in dit verbrand ook de toelichting bij vraag 9 over het buiten de heffing laten van transferreizigers bij een passagiersbelasting.

Vraag 7
Hoe kijkt u aan tegen deze consequentie van een belasting per vliegtuig?
Gezien de urgentie van de klimaatproblematiek kan ik dit niet accepteren als bezwaar; die vervuilen ook, dus ook meenemen in de belasting. Het is geen philantrophie, maar noodmaatregel voor klimaat (om ons landje leefbaar te houden; 'extra' opbrengst zal goed gebruikt kunnen worden als investering in de dijken en snelle rails).

Vraag8

Spoor 2 Een belasting op lawaaiige en vervuilende vliegtuigen

8. Onderzochte varianten 2a, 2b en 2c van een belasting per vliegtuig
In het onderzoek van CE Delft zijn de effecten onderzocht van drie varianten voor een heffing per vliegtuig. In iedere variant wordt gedifferentieerd tussen de geluidscertificering (van luider naar stiller) TB, TC, TD en TE, en wordt het tarief bepaald per ton maximaal startgewicht (MTOW).

• In de varianten 2a en 2b is de tariefsverhouding per ton MTOW van luidere naar stillere vliegtuigen 8:4:2:1. Het verschil is dat het tarief bij variant 2a zodanig is vastgesteld dat het leidt tot de beoogde opbrengst van zo’n € 200 miljoen.
• In variant 2b zijn deze tarieven verdubbeld, zodat de opbrengst meer vergelijkbaar is met de opbrengst waartoe de in het regeerakkoord genoemde tarieven zouden leiden.
• In variant 2c is de beoogde opbrengst evenals in variant 2a de beoogde € 200 miljoen, maar wordt sterker naar geluidsniveau gedifferentieerd. De tariefsverhouding per ton MTOW van luidere naar stillere vliegtuigen is in deze variant 18:7:3:1, waardoor luidere vliegtuigen meer zouden gaan betalen en stillere minder.

Vraag 8
Heeft u opmerkingen over de drie onderzochte varianten en de effecten daarvan en heeft u een voorkeur voor een bepaalde variant? Zo ja, kunt u dit toelichten? Zijn er nog andere punten die u onder de aandacht wil brengen over de mogelijkheid van een belasting per vliegtuig en zo ja, kunt u deze toelichten?
Tariefverhouding is OK, maar dan wel met hogere tarieven; gezien de omzet van Schiphol (en Lelystad/ Eelde) zet 200 miljoen niet eindeloze zoden aan de dijk om vlieggedrag aan te passen/ klimaatverandering voldoende aan te pakken.

Vraag9

Spoor 3 Een vliegticketbelasting

9. Positie transferreizigers
In de Europese landen waar op dit moment een ticketbelasting wordt geheven, zoals Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, geldt deze belasting niet voor transferreizigers. De belasting wordt alleen geheven voor passagiers die hun reis beginnen op de desbetreffende luchthaven. Aan de andere kant is het tarief daarbij in de meeste gevallen afhankelijk van de eindbestemming, ongeacht eventuele transfers op binnen- of buitenlandse luchthavens gedurende de reis. Op deze manier wordt alleen in het land waar de reis aanvangt belasting geheven, en wel eenmaal, over het volledige traject.

Vraag 9
Hoe kijkt u aan tegen deze opzet, waarbij alleen belasting wordt geheven in het land waar de reis aanvangt, eenmalig en over het volledige traject van de reis? Kunt u dit toelichten?
NL kan slechts direct regelneven over vliegvelden in ons land, dus daarmee beginnen is cruciaal. Gezien de urgentie van klimaatverandering (en equity van bestemmingen - bv legere vluchten terug als mensen naar vakantiebestemming gaan in landen al harder aangetast door klimaatimpacts [bv Egypte]) zou een belasting op alle bestemmingen rechtvaardiger zijn. Indien dit vliegen duurder maakt, dan alleen maar beter, want vliegen is nu veel te goedkoop (en 'excuus' dat dan Jan Modaal niet meer op vakantie kan is een stroman argument - Jan Modaal is niet de regelmatige vlieger, maar de vele business reizen, en forenzen per vliegtuig over relatief korte afstanden zijn de 'kilometer vreters'. Ook de 'weekendje Ibiza' vluchten zijn klimaat-impacend niet meer acceptabel (en kunnen zo ook bijdragen aan het sociaal niet meer acceptable maken, zoals met roken is gebeurd).

Vraag10

Spoor 3 Een vliegticketbelasting

10. Onderzochte varianten 3a tot en met 3e van een ticketbelasting
In het onderzoek van CE Delft zijn de effecten onderzocht van vijf varianten voor een heffing per passagier. In alle varianten is sprake van een luchthavenvertrekbelasting per passagier, waarbij transferreizigers en vracht niet in de heffing worden betrokken. De varianten verschillen alleen voor wat betreft het aantal tariefzones en de tarieven.

• Variant 3a sluit aan bij de Duitse vliegbelasting voor wat betreft zowel de indeling in drie tariefzones (0-2000 kilometer, 2000-6000 kilometer en verder dan 6000 kilometer) als de tarieven, zoals ook benoemd in het regeerakkoord. Dit leidt tot een aanmerkelijk hogere opbrengst dan de beoogde € 200 miljoen.
• In de overige vier varianten hebben de onderzoekers de tarieven zodanig vastgesteld dat de opbrengst zo’n € 200 miljoen bedraagt. Variant 3b hanteert daarbij dezelfde indeling in drie zones als variant 3a, met lagere tarieven in dezelfde verhouding als in variant 3a.
• Variant 3c is een vereenvoudigde versie van variant 3b met slechts twee afstandszones zoals geldend voor de vliegbelasting in 2008-2009.
• De varianten 3d en 3e wijken af van de eerste drie varianten in die zin, dat bij een langere vliegafstand naar de eindbestemming geen hoger tarief geldt. Variant 3d kent geen zones. Voor alle vertrekkende passagiers geldt hetzelfde vlakke tarief. De belastingdruk per kilometer is daardoor hoger wanneer de eindbestemming dichterbij ligt.
• Variant 3e kent zelfs een degressief tarief, waarbij voor kortere afstanden een hoger tarief geldt dan voor langere afstanden. De gedachte zou dan kunnen zijn dat voor de kortere afstanden alternatieve vervoermiddelen over land of water beschikbaar zijn.

Vraag 10
Heeft u opmerkingen over de vijf onderzochte varianten en de effecten daarvan en heeft u een voorkeur voor een bepaalde variant? Zo ja, kunt u dit toelichten?
transferreizigers en vracht moeten *wel* in de heffing worden betrokken ...het is het vliegen dat vervuilend is (en derhalve belast dient te worden) niet de mens zelf (als t.o.v. vracht).

Vraag11

Algemeen

11. Bereik van een vliegbelasting
In vrijwel alle varianten van een belasting op luchtvaart moet worden bepaald welke vliegtuigen in de heffing worden betrokken en wie belastingplichtig zijn. De vliegticketbelasting die in de periode van 1 juli 2008 tot en met 30 juni 2009 in Nederland werd geheven gold bijvoorbeeld niet voor de kleinste vliegtuigen en werd geheven van de vijf grotere Nederlandse luchthavens. Daarmee kon voor de heffing van deze belasting worden aangesloten bij de bestaande structuur van heffingen door de luchthavens zelf. Maar ook andere keuzes zijn denkbaar.

Vraag 11
Zijn er op dit punt zaken die u nog onder de aandacht zou willen brengen wanneer het kabinet opnieuw een belasting op luchtvaart zou invoeren?
Alle vluchten zijn vervuilend en dienen derhalve belastingplichtig te worden; de uitzondering voor kleinere vliegtuigen zal slechts een perverse incentive geven om er meer mee te vliegen, en met name de groep business vluchten/ markt voor forenzen incentiveren. Het kan een glijdende schaal zijn (zoals belasting op autos).

Vraag12

Algemeen

12. Administratieve lasten en uitvoeringskosten
Een belangrijk criterium bij de keuze welk spoor wordt uitgewerkt en bij de verdere uitwerking van die keuze is, dat de belasting niet leidt tot onnodige administratieve lasten voor de betrokken ondernemers en dat rekening wordt gehouden met de uitvoerbaarheid.

Vraag 12
Heeft u op dit punt nog aanvullende opmerkingen en suggesties en zo ja, kunt u deze toelichten?
Administratief makkelijkst: geen uitzonderingen aan belastingplichtigheid, bv voor bepaalde vliegtuigen/ vliegvelden. Heffing per vlucht (incl. transfer & vracht)

Vraag13

Algemeen

13. Vervolg
Het kabinet zal na de zomer een keuze maken welke variant verder wordt uitgewerkt. Zowel bij die keuze als bij de verdere uitwerking zal ook de inbreng in deze consultatie worden betrokken.

Vraag 13
Heeft u in dit verband nog opmerkingen of suggesties die in het voorgaande nog niet aan de orde zijn geweest en die u onder de aandacht van het kabinet wil brengen?
Het gaat hier niet om het 'moeilijk maken' voor enkele bedrijven - het gaat hier om existentiële situatie van de planeet, incl. ons land. Dat vluchten tot nog toe uitgezonderd werden van accijns etc (bv vergeleken met trein/ auto) is van de gekke en zal best z.s.m. gerectificeerd worden. De (relatief gelimiteerde) banen van Schiphol etc moeten niet als excuus gebruikt worden om ons land onbewoonbaar te maken voor volgende generaties: er zijn geen banen/ leven op een dode planeet!