Belasting op luchtvaart

Reactie

Naam J Guermonprez
Plaats Landsmeer
Datum 24 augustus 2018

Vraag1

1. Achtergrond
In het internationale luchtvervoer is op dit moment geen accijns verschuldigd over vliegtuigbrandstoffen, en geen btw over vliegtickets. De invoering van een belasting op luchtvaart leidt tot een opbrengst die, net als andere belastingen zoals btw en accijns, ten goede komt aan de algemene middelen waaruit de overheidsuitgaven worden betaald. Tegelijkertijd zouden daarmee de negatieve milieugevolgen van de luchtvaart, die nu niet of slechts ten dele worden doorberekend aan vliegmaatschappijen en hun klanten, wat beter tot uitdrukking komen in de prijs van luchtvervoer. Dit kan leiden tot verkleining van het prijsverschil met mogelijke alternatieve vervoermiddelen die minder milieubelastend zijn, en daarmee tot een andere keuzes door consumenten. Het kan echter afhankelijk van de omstandigheden, zoals tarieven en afstand naar een alternatieve luchthaven buiten Nederland, ook leiden tot de keuze om af te zien van de reis of te reizen via een luchthaven over de grens, waar geen belasting op luchtvaart wordt geheven.

Vraag 1
Hoe kijkt u aan tegen deze aspecten van een belasting op luchtvaart? Zijn er onderwerpen die u in dit verband onder de aandacht wil brengen en zo ja, kunt u deze toelichten?
Vervuiling belasten is sowieso een goede zaak. Dit moet echter wel zin hebben. Het probleem met luchtvaart is dat het een mondiale vrije markt is, waarbij de concurrentie al scheef staat door verschil in belastingen en sociale premies. Bij de invoering van vliegtax heeft dit, zoals uit de vorige invoering is gebleken, alleen zin als dit wereldwijd wordt ingevoerd. Anders zijn alleen de Nederlandse luchtvaartmaatschappijen de dupe. Mensen gaan er niet minder om vliegen, maar pakken eerder een vlucht vanuit het buitenland of gebruiken Schiphol niet meer als overtaphaven, waardoor er per saldo meer geld en banen verloren gaan dan dat er door de vliegtax zal worden binnengehaald. Dit kan op de lange termijn grote nadelige gevolgen hebben voor Schiphol als mainport. Daarnaast wordt de Nederlandse luchtvaartmaatschappij die veruit de grootste klant is en de generator van de passagiersstroom op Schiphol, de KLM, het hardst getroffen terwijl deze Nederlands trotse pionier juist de groenste vliegmaatschappij ter wereld is! In plaats van dit te belonen wordt dit op deze manier alleen maar afgestraft met een kortzichtige vliegtax die per saldo meer geld zal kosten dan dat hij opbrengt, terwijl het gewenste effect ervan verwaarloosbaar is gebleken.

Vraag2

2. Onderzoek verschillende opties en proces
Hoewel de voorkeur van het kabinet uitgaat naar het eerste, Europese spoor, zijn de afgelopen maanden ook het tweede spoor (een heffing op lawaaiige en vervuilende vliegtuigen) en het derde spoor (een belasting per passagier) al onderzocht. Dit is nodig omdat de zorgvuldige invoering van een belasting op luchtvaart een voorbereidingstijd vraagt van enkele jaren. CE Delft heeft onderzoek gedaan naar de mogelijke effecten van de drie verschillende opties. De resultaten van dit onderzoek heeft het kabinet op 29 juni 2018 verstuurd aan beide Kamers. Het onderzoek is bijgevoegd bij deze consultatie.

Vraag 2
Geeft het voorgaande u aanleiding tot opmerkingen en zo ja, kunt u dit toelichten?
Het financieel onaantrekkelijk maken om met vervuilende en extra geluidsoverlast veroorzakende vliegtuigen in het Nederlandse luchtruim te vliegen, lijkt mij de enige effectieve oplossing voor minder overlast, wat weer ruimte geeft voor schonere en stillere vluchten

Vraag3

Spoor 1 Europese afspraken over belastingen op luchtvaart

3. Btw en accijns
Een van de redenen dat het kabinet een belasting op luchtvaart onderzoekt, is dat in het internationale vliegverkeer geen accijns is verschuldigd over vliegtuigbrandstoffen en geen btw over vliegtickets. Om dit op Europees niveau te veranderen is voor beide belastingen een voorstel nodig van de Europese Commissie, dat vervolgens met unanimiteit moet worden aangenomen. Om brandstof voor vliegtuigen op Europees niveau in de accijnsheffing te kunnen betrekken is het in theorie ook een optie om op Europees niveau bilaterale luchtvaartverdragen op dit punt te herzien.

Vraag 3
Wat is uw mening over deze opties? Ziet u nog een andere mogelijkheid om te bereiken dat de luchtvaart wordt betrokken in de heffing van btw en accijns, en ziet u hier ook een rol voor de luchtvaartsector zelf? Kunt u dit toelichten?
Alleen door dit wereldwijd of tenminste op Europees niveau aan te pakken, zal dit het gewenste effect kunnen bewerkstelligen. Een herziening van de bilaterale lichtvaartverdragen kan een negatieve internationale reactie teweeg brengen

Vraag5

Spoor 1 Europese afspraken over belastingen op luchtvaart

5. Onderzochte varianten 1a en 1b
In het onderzoek zijn twee varianten van een Europese ticketbelasting onderzocht met een indeling in drie afstandszones zoals in de Duitse vliegbelasting, afhankelijk van de vliegafstand naar de eindbestemming: 0-2000 kilometer, 2000-6000 kilometer en verder dan 6000 kilometer. Uitgaande van de beoogde opbrengst voor Nederland van € 200 miljoen per jaar gelden hierbij lagere tarieven dan in de Duitse vliegbelasting.
• In variant 1a is ter vergelijking het effect onderzocht als alle EER lidstaten zo’n ticketbelasting zouden invoeren naast eventuele bestaande (vlieg)belastingen.
• In variant 1b voeren alle EER lidstaten een ticketbelasting in en gelden alleen minimumtarieven. Landen die al een belasting op luchtvaart hebben met gelijke of hogere tarieven, hoeven hun tarieven dan niet aan te passen.

Vraag 5
Heeft u opmerkingen over de twee onderzochte varianten en de effecten daarvan? Zo ja, kunt u dit toelichten?
Er moet naast de eventuele vliegbelasting ook gekeken worden wat voor andere voor of nadelen nationale luchtvaartmaatschappijen genieten van de betreffende overheden.

Vraag7

Spoor 2 Een belasting op lawaaiige en vervuilende vliegtuigen

7. Consequenties belasting per vliegtuig
Als bezwaar tegen een belasting per vliegtuig wordt wel gezien dat dan ook transferreizigers en luchtvracht in de heffing worden betrokken. Zie in dit verbrand ook de toelichting bij vraag 9 over het buiten de heffing laten van transferreizigers bij een passagiersbelasting.

Vraag 7
Hoe kijkt u aan tegen deze consequentie van een belasting per vliegtuig?
Het moet een gelijk speelveld blijven voor alle luchtvaartmaatschappijen wereldwijd